Dependency Injection Nedir ? Nasıl Uygulanır ? (Kod Örneğiyle)

Gökhan Ayrancıoğlu
4 min readJul 23, 2020

--

Dependency injection kaba tabir ile bir sınıfın/nesnenin bağımlılıklardan kurtulmasını amaçlayan ve o nesneyi olabildiğince bağımsızlaştıran bir programlama tekniği/prensibidir.

Dependency Injection: Yazılım bağımlılığı sevmez.

Dependency Injection uygulayarak; bir sınıfının bağımlı olduğu nesneden bağımsız hareket edebilmesini sağlayabilir ve kod üzerinde olası geliştirmelere karşın değişiklik yapma ihtiyacını ortadan kaldırabilirsiniz.

Inversion of control makalesinde bahsettiğim gibi frameworkler sizin sadece business logic ile ilgilenmenizi sağlar, diğer tüm operasyonları ise kendi halleder. Bunu da frameworkten bağımsız bir şekilde kod yazabilmemiz için genellikle dependency injection uygulayarak sağlar.

Dependency Injection uygulamanın avantajları nelerdir ?

  • Bağımlılık oluşturacak nesneleri direkt olarak kullanmak yerine, bu nesneleri dışardan verilmesiyle sistem içerisindeki bağımlılığı minimize etmek amaçlanır. Böylece bağımlılık bulunan sınıf üzerindeki değişikliklerden korunmuş oluruz.
  • Unit testlerin yazımını kolaylaştırırken doğruluğunu da artırır. Yazılım geliştirmedeki en önemli konulardan biri de yazılım içerisinde bulunan componentlerin “loosely coupled” (gevşek bağlı) olmasıdır. Dependency Injection’da bunu sağlayabilen önemli tekniklerden birisidir. Böylece bağımsızlığı sağlanan sınıflar tek başına test edilebilir.

Dependency Injection Nasıl Uygulanır ? (Kod Örneğiyle)

İlk olarak bağımlılıktan söz edebiliriz. Bir Car sınıfı, DieselEngine sınıfının bazı fonksiyonlarını kullanıyorsa, o zaman Car sınıfının DieselEngine sınıfına bağımlıdır. Çoğu OOP programlama dilinde, diğer sınıflara ait nesneleri/metotları kullanabiliriz. Örneğin Java’da diğer sınıflara ait nesneleri kullanabilmemiz için ilk olarak kullanacağımız sınıfı oluşturmamız gerekir. Car sınıfı DieselEngine sınıfının bir instance’ını oluşturmalıdır.

Bağımlı bir kod örneği

Kod örneği üzerinden ilerleyecek olursak, Car’ın DieselEngine’e bir bağımlılığı olduğunu görebiliriz. Car, DieselEngine sınıfı üzerindeki bir metodu çağırmaktadır. Bu durum bağımlılığa neden olmaktadır.

Bağımlılıkların her zaman önünüze bir engel olarak çıkacağını unutmamalıyız. Kod büyüdükçe sorunlar çoğalır ve bağımlılıkları azaltmanız bir o kadar zorlaşacaktır.

Örnek kodun sorunları neler olabilir ?

  • Kod esnek değildir. Bakımı ve genişletilebilirliği zordur. DieselEngine sınıfında yapılacak herhangi bir değişiklik Car üzerinde de değişikliğe neden olacaktır.
  • Bağımlılıklar Unit testi zorlaştırır. Yalnızca bir sınıfın işlevlerini test etmek istendiğinde, diğer bağlı sınıfları da test etmeniz gerekir.
  • Sınıflar arası bağımlılık fazla olduğu için bir işlevi başka bir sınıfın yeniden kullanması oldukça zorlaşır. Çünkü bağımlılık demek çoğu zaman, sınıfların birbirleri için geliştirilmiş olması anlamına gelir.

Bütün bu sorunları dependency injection ile çözebiliyoruz. DI ile bu dezavantajları gidererek kodu değişikliklere daha esnek, birim testine daha uygun ve gerçekten yeniden kullanılabilir hale getirmiş oluyoruz.

İlk olarak, sınıfların işlevlerini ve metotlarını tanımlamak için interfaceler kullanmalıyız. Car sınıfının da, DieselEngine gibi alt dalları olabileceğini unutmamalıyız. Bu nedenle hem Car sınıfını bir interface haline getiriyoruz hem de DieselEngine yerine daha genel bir kullanım için Engine interface’i haline getiriyoruz.

public interface Car {
void drive();
}

public interface Engine {
String start();
}

Böylece DieselEngine sınıfını Engine’in bir implementasyonu olarak kullanabiliriz. Engine interface’ini oluşturmamız başka Engine implementasyonlarını kullanabilmemizi sağlayacaktır.

public class DieselEngine implements Engine {

@Override
public String start() {
return "Diesel Engine started.";
}
}

Ardından, ElectricEngine ve GasolineEngine gibi farklı Engine uygulamalarına sahip olabiliriz:

public class ElectricEngine implements Engine {

@Override
public String start() {
return "Electric Engine started.";
}
}
public class GasolineEngine implements Engine {

@Override
public String start() {
return "Gasoline Engine started.";
}
}

Ve Car interface’ini kullanan bir AutoCar implementasyonu yazabiliriz. Bu sınıf somut bir sınıf yerine (DieselEngine yerine) Engine gibi soyut bir sınıfı kullanacaktır — asıl kullanılmak istenen Engine yine kullanılabilir, bu uygulama constructor üzerinden sağlanabilir. Engine sınıfı constructor injection yoluyla AutoCar sınıfa “enjekte edilir”:

public class AutoCar implements Car {

Engine engine;

public AutoCar(Engine engine) {
this.engine = engine;
}

@Override
public void drive() {

String engineStart = engine.start();

}
}

AutoCar sınıfı artık herhangi bir Engine implementasyonuna bağımlı değildir. Doğrudan AutoCar’da bağımlı sınıfı oluşturmak yerine, dependency injection uyguladığımız için container veya framework artık bu sınıfı oluşturmaktan ve constructor aracılığıyla onu AutoCar sınıfına enjekte etmekten sorumludur.

Örneğin:

Engine engine = new ElectricEngine();Car car = new AutoCar(engine);car.drive();

Bu örnekte, ElectricEngine nesnesi Engine interface’inin bir implementasyonu olarak oluşturulur ve böylece AutoCar nesnesi, engine nesnesini hangi implementasyon (ElectricEngine,DieselEngine gibi) olduğundan bağımsız olarak engine nesnesini kullanabilir. AutoCar yalnızca enjekte edilen yani kullandığı nesnenin Engine türünde olduğunu bilir.

Constructor injection’ın yanı sıra, setter injection ‘da oldukça yaygın olarak kullanılır. AutoCar sınıfına aşağıdaki gibi setter yöntemini uygulayabiliriz.

public void setEngine(Engine engine) {       this.engine = engine;}

setter injection uyguladığımızda DieselEngine kullanım örneğinde olduğu gibi farklı Engine implementasyonlarını kullanabilir hale geliriz.

((AutoCar) car).setEngine(new DieselEngine());car.drive();

Bağımlılığı yönetmek için burada bütün koşulları kendimiz yönettik, popüler frameworkler dependency injection’ını kendisi halleder. Spring buna belirgin bir örnektir. Dependency Injection’ı uygulamak SOLID prensipleri gibi her zaman göz önünde bulundurulması ve uygulanması gereken ana tekniklerden biridir.

--

--

Gökhan Ayrancıoğlu

Software Engineer @Yemeksepeti • #Java • #Spring Boot • #Kotlin • #Spark • #Microservices • https://gokhana.dev